مقاله بیماری پانیک یا اختلال وحشت زدگی بر اساس DSM-5

مقاله بیماری پانیک یا اختلال وحشت زدگی بر اساس DSM-5 توضیح می‌دهد که اختلال وحشت زدگی شامل حملات ناگهانی از وحشت یا اضطراب است، که با نشانه‌های فیزیکی مانند تپش قلب، تنفس سریع، تعریق، و سرگیجه همراه است. افراد می‌توانند احساس دیپرسونالیزیشن کنند، به معنی اینکه احساس می‌کنند که خودشان را از یک بعد دیگر مشاهده می‌کنند. این اختلال می‌تواند به شدت زندگی روزمره و اجتماعی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

مقدمه

اختلال وحشت زدگی حمله حاد شدید اضطراب همراه با احساس مرگ قریب الوقوع می‌باشد. مشخصه اختلال وحشت زدگی، حملات و دوره‌های مجزای ترس شدید هستند. نخستین حمله پانیک اغلب کاملاً خود به خود است، اما گاهی نیز حمله‌های پانیک در پی برآشفتگی، فعالیت بدنی، فعالیت جنسی یا آسیب هیجانی متوسطی ممکن است روی دهند.

بیماری پانیک یا اختلال وحشت زدگی و اختلال آگورافوبیا در DSM-5 از هم جدا شده اند. گزینه‌های قبلی در DSM-IV عبارت بودند از: اختلال وحشتزدگی بدون آگورافوبیا، اختلال وحشت زدگی با آگورافوبیا، و آگورافوبیا بدون سابقه اختلال وحشتزدگی.

DSM-5 این دیاگنوزها را با دو اختلال متمایز جایگزین کرده است:

• (۱) بیماری پانیک یا اختلال وحشتزدگی و
• (۲) آگورافوبیا.

همانطور که از نامش پیداست، بیماری پانیک یا اختلال وحشت زدگی (panic disorder ) یعنی حملات مکرر وحشت یا اضطراب. این حملات با بعضی نشانه های فیزیکی همراه هستند، از جمله تپش قلب، تنفس سریع، سرگیجه، تعریق زیاد، تهوع، و لرزش. علاوه بر آن، ممکن است فرد به شدت رعب و دی پرسونالیزیشین احساس کند. (مسخ شخصیت حالتی است که در آن فرد احساس می‌کند “خودش نیست”، اعمال خود را از نگاه فرد دیگری تماشا می‌کند و هیچ کنترلی روی شرایط محیطی ندارد).

اکثر مردم، در زندگی خود، حداقل یک بار به حمله پانیک دچار می‌شوند، اما اختلال وحشت زدگی زمانی تشخیص گذاری می‌شود که حملات پنیک به طور دایم و غیر منتظره روی بدهند و تا یک ماه بعد، احتمال روی دادن دوباره آنها وجود داشته باشد.

حملات پنیک برای بعضی افراد غیر قابل پیش بینی هستند ولی ممکن است برای دیگران با موقعیت‌ها یا رویدادهای خاص (مثلاً، سوار اتوبوس یا مترو شدن) تداعی شود.
بیماری پانیک با تعدادی ترس و نگرانی که در فرد ایجاد می‌شود مرتبط است، از جمله: ترس از این که مبادا حملات وحشت زدگی علت‌های پزشکی حاد داشته باشند (مثلاً، بیماری قلبی، صرع)، هر چند آزمایش‌های پزشکی مکرر نشان می‌دهند که هیچ مشکل پزشکی وجود ندارد. بعضی دیگر فکر می‌کنند که در حال از دست دادن کنترل بر زندگی خود یا در حال دیوانه شدن هستند.

کسانی که از این اختلال رنج می‌برند، در رفتار و زندگی خود تغییرات عمده‌ای به وجود می‌آورند. برای مثال، همیشه اطمینان حاصل می‌کنند که محلی “امن” در دسترس است تا در صورت روی دادن حمله وحشت زدگی بتوانند به آنجا پناه ببرند و این موضوع باعث می‌شود که آنها از موقعیت‌های اجتماعی (تماس با دیگران) دور شوند و حتی شغل خود را ترک کنند. نگرانی درباره حملات آینده، اغلب رفتارهای اجتنابی ایجاد می‌کند و ترک “امنیت” خانه خود و رفتن به درون جامعه را مشکل می‌سازد. در این صورت گفته می‌شود که فرد به اختلال اضطراب وحشت زدگی و آگورافوبیا مبتلاست.

به گزارش DSM-5 ، نرخ شیوع ۱۲ ماهه اختلال وحشت زدگی در مردم آمریکا و چند کشور اروپایی حدود ۲ تا ۳ درصد در نوجوانان و بزرگسالان است. موارد آن در زنان بیشتر از مردان است (حدود ۲ به ۱). شیوع آن در کودکان زیر چهارده سال کمتر از ۰.۴ درصد است. نرخ شیوع در افراد مسن تر کاهش می‌یابد (۰.۷% در بزرگسالان بالاتر از ۶۴ سال ).

به گزارش DSM-5 ، میانگین سن شروع برای اختلال پنیک در آمریکا ۲۰ تا ۲۴ سالگی است. تعداد اندکی از موارد در کودکی شروع می‌شوند و آغاز این اختلال بعد از ۴۵ سالگی غیر معمول اما امکان پذیر است. به نظر می‌رسد که هم در شیوع و هم در نحوه بروز اختلال وحشت زدگی، تفاوت‌های فرهنگی وجود دارد. برای مثال، در بعضی کشورهای آسیایی، مثل تایوان، شیوع اختلال وحشت زدگی بسیار پایین است و علت آن احتمالاً استیگمای مربوط به اعتراف و اعلام اختلالات روانی است.

علامتهای مختص فرهنگ (مثلاً، تینیتوس، خشکی و درد گردن، سردرد، و جیغ زدن یا گربه کردن غیر قابل کنترل) نباید به عنوان یکی از چهار سمپتومِ مورد نیاز برای اختلال وحشت زدگی یا پنیک به شمار آیند. (tinnitus در لاتین به معنای صدای زنگ زدن در گوش است بدون آنکه محرک خارجی وجود داشته باشد).

حملات وحشتزدگی مکرر و غیر منتظره

حمله وحشتزدگی عبارت است از ترس شدید (intense fear)، یا ناراحتی شدید (intense discomfort) و ناگهانی، که در عرض چند دقیقه به اوج خود می‌رسد، و در طی آن، چهار مورد (یا بیشتر) از نشانه های زیر روی می‌دهند: نکته: افزایش ناگهانی می‌تواند از یک حالت یا وضعیت آرام، یا از یک حالت اضطراب، شروع شود.

1. تپش سریع و نامنظم قلب، تپش سریع قلب با صدای بلند، یا افزایش سرعت تپش قلب.
2. عرق کردن.
3. لرزیدن.
4. احساس تنگی نفس یا خفگی.
5. احساس گیر کردن چیزی در گلو.
6. درد یا ناراحتی در قفسه سینه.
7. تهوع یا درد در ناحیه شکم.
8. احساس سرگیجه، عدم تعادل، در شرف غش کردن بودن، یا غش کردن.
9. احساس سرد یا گرم شدن بدن.
10. پارستِسیاس (paresthesias) (احساس بی حس شدن یا سوزن سوزن شدن بدن).
11. مسخ واقعیت (احساس عدم واقعیت) یا مسخ شخصیت (گسسته شدن از خود).
12. ترس از از دست دادن کنترل یا “دیوانه شدن”.
13. ترس از مردن.

فهرست مطالب

مقدمه
بیماری پانیک یا اختلال وحشت زدگی بر اساس DSM-5
حملات وحشتزدگی مکرر و غیر منتظره
نظریه‌های بیولوژیک
نقش هایپرونتیلیشن: hyperventilation
اختلال در شبکه نور آدرنالین
نظریه‌های روانشناسی درباره بیماری پانیک
شرطی سازی کلاسیک
حساسیت به اضطراب
نمونه‌ای از سوالات ASL-R
فاجعه انگاری حس‌ های بدن
ویژگی متمایز کننده افراد مبتلا به بیماری پانیک
منابع