دانلود مقاله معماری مساجد در ایران

Project mosque in Iran

دانلود مقاله معماری مساجد در ایران
مسجد جمعه و آرامگاه شیخ عبدالصمد
در ورای باغستانهای سرسبز مرکز شهر نطنز مناره ای سربفلک کشیده، و ‏گنبدی هرمی شکل در کنار آن توجه هر تازه واردی را به سوی خود ‏معطوف می دارد. این مناره بخشی از مجموعه بسیار نفیس مسجد جمعه و ‏آرامگاه عالم ربانی و عارف روشن ضمیر سده هشتم هجری قمری شیخ ‏نورالدین عبدالصمد اصفهانی نطنزی و سردر خانقاه او می باشد، که ‏قسمتهایی از آن از دستبرد مصون نمانده و در نتیجه زینت بخش موزه های ‏کشورهای بیگانه گردیده است.‏
این مجموعه که شامل شبستان هشت ضلعی گنبددار مسجد (دارای بخشهای ‏گوناگون) – آرامگاه شیخ نورالدین عبدالصمد – سردر خانقاه و مناره ‏مرتفعی است به استثنای شبستان گنبددار که از بناهای دوره دیلمی است، ‏بقیه مربوط به دوره ایلخانیان مغول می باشند که در فاصله سالهای ۷۰۴ تا ‏‏۷۲۵ هجری قمری بنا گردیده است.‏
شمال و جنوب و مغرب این مجموعه را کوچه های باریکی فرا گرفته که در ‏سمت جنوب وسعت بیشتری پیدا کرده و به صورت میدانی کوچک درآمده ‏است. به گفته دونالد ویلبر «ترکیب رنگهای روشن تزئینات خارجی ابنیه در ‏مقابل درخت کهنسالی که بر آنها سایه افکنده و رنگهای مختلف کوهستان، ‏منظره جالب توجهی بوجود آورده که شخص را به یاد نقاشیهای مینیاتور ‏ایرانی می اندازد.‏
همان گونه که اشاره شد قسمتهایی از این مجموعه مورد دستبرد قرار گرفته ‏است، و از آن جایی که از وضع نخستین آن اطلاع چندانی در دست نیست ‏نخست دو نوشته را که مربوط به سالهای ۱۲۹۴ و ۱۳۱۶ هجری قمری و ‏حاوی اطلاعات نسبتاً مهمی در باره این مجموعه است نقل و سپس شرح ‏تفصیلی بناها آورده خواهد شد.‏
اول-در مجموعه ناصری نسخه خطی پس از آوردن شرح در باره اوضاع ‏طبیعی و جغرافیایی قصبه نطنز از مسجد جمعه چنین یاد کرده اسن:‏
‏«از آثار قدیم مسجدی دارد شهره به مسجد جامع، در دالان مسجد مناری ‏ساخته شده که در اغلب از شهرهای ایران چنین مناری ساخته نشده.‏
در مسجد دروازه ای ساخته اند (منظور سر خانقاه است) از آجر و کاشی ‏قدیم که چنین کاشی دیده نشده و تاریخ آن هشتصد سال است و در آن ‏مسجد محراب بیت المقدس که آن محراب از آجر کاشی است و آن مسجد  و ‏منار از بناهای شیخ عبدالصمد مرحوم است که بقعه خود مرحوم شیخ ‏عبدالصمد در دالان مسجد پهلوی منار است. آجرهای کاشی زیاد داشت که ‏اغلب آن را برده اند چیزی که باقی مانده است محرابی در آن بقعه است که ‏هرگاه یکی از آجرهای آن گیر بیاید در اصفهان بیست تومان متجاوز ‏میخرند.»‏
در مورد نوشته های این مورخ ناگزیر از ذکر چند نکته می باشد:‏
‏۱-تاریخ دروازه (سردر خانقاه) را ۸۰۰ سال نوشته و حال آنکه به سال ‏‏۱۲۹۴ هجری قمری ۵۷۸ سال از تاریخ ساخت آن می گذشته است.‏
‏۲-از محراب کاشی مسجد که به سو.ی بیت المقدس بوده یاد نموده. این ‏محراب که به احتمال قریب به یقین در شبستان هشت ضلعی گنبددار بوده ‏امروزه اثری از آن مشاهده نمی گردد.‏
‏۳-مسجد و منار را از بناهای مرحوم شیخ عبدالصمد دانسته که سخن را ‏بدون توجه به نوشته های موجود صرفاً به استناد گفته مردم که امروزه نیز ‏در پاسخ پرسش از بانی بنا، همین جواب را می دهند، اظهار داشته است.‏
‏۴-بسیاری از کاشیهای ازاره آرامگاه شیخ عبدالصمد قبل از سال ۱۲۹۴ ‏ربوده شده و بقیه آن نیز طی سالهای بعد مورد دستبرد قرار گرفته است.‏
‏۵-محراب کاشی آرامگاه شیخ عبدالصمد در سال ۱۲۹۴ بجای خود باقی ‏بوده و سرقت این اثر کم نظیر مربوط به بعد از آن تاریخ است. با توجه به ‏قیمتی که برای هر خشت آن در صد و اندی سال پیش تعیین نموده از یک ‏طرف و جو آن زمان از نظر بی سر و سامانی مردم و گرفتاریهای بی حد و ‏حصر آنان در اثر هرج و مرج کشور و تاخت و تاز اشرار و تاراج هستی ‏مردم، سرنوشت اسف بار این محراب که همانا سرقت آن به دست ایادی ‏بیگانه باشد امری غیرقابل اجتناب بوده است.‏ و………

فهرست مطالب
‏-بررسی کالیدی خانقاه
خانقاه شیخ احمد جام
خانقاه شیخ عبدالصمد اصفهانی
خانقاه چلبی اوغلو
خانقاه تقی داد
خانقاه تاج الدین
خانقاه شاه نعمت ا… ولی
‏-ویژگی های معماری خانقاه
‏-خانقاههای خارج شهر
‏-بخش های خانقاهها
مشخصات ساختمانی زاویه
خانقاههای اولیه
نخستین خانقاه در ناحیه عبادان
روند تحول بنای خانقاه
رباطها و خانقاههای منطقه بغداد
واژه‌ی رباط و کاربرد آن
نخستین رباط
خانقاههای کشور مصر
خانقاههای ترکیه
خانقاههای منطقه شام
تصوف در خراسان
خانقاههای منطقه‌ی خراسان
تصوف در فارس
رباطهای شیراز
اردبیل
کانونهای خانقاهی
امور اقتصادی خانقاهها
امور فرهنگی خانقاهها
اعمال خانقاهی
آداب و رسوم خانقاهی
بررسی تفصیلی چند خانقاه
آرامگاه شیخ صفی الدین
مسجد جمعه و خانقاه شیخ عبدالصمد
آرامگاه بایزید بسطامی
خانقاه چلبی اوغلو در سلطانیه
پلانها
نگاره ها
فهرست منابع


فرمت فایل دانلود فرمت فایل: WORD

تعداد صفحات تعداد صفحات: 200

پس از ثبت دکمه خرید و تکمیل فرم خرید به درگاه بانکی متصل خواهید شد که پس از پرداخت موفق بانکی و بازگشت به همین صفحه می توانید فایل مورد نظر خورد را دانلود کنید. در ضمن لینک فایل خریداری شده به ایمیل شما نیز ارسال خواهد شد. لینک دانلود فایل به مدت 48 ساعت فعال خواهد بود.


مطالب مرتبط