مبانی نظری و پیشینه آسیب شناسی نقش زنان در جامعه

این مقاله به بررسی مبانی نظری و پیشینه تحقیق در زمینه نقش زنان در جامعه می‌ پردازد. شامل تحلیل‌ های تاریخی و تجربی از جایگاه زنان در قرآن، سیر تحول نقش زنان در ایران، نظریات جامعه‌شناسی مرتبط با نقش‌های جنسیتی و چالش‌ های موجود است.

مقدمه
نقش زنان در جامعه همواره موضوعی بحث‌ برانگیز و مهم بوده است. از گذشته‌های دور تا به امروز، زنان در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف نقش‌های متفاوتی را ایفا کرده‌اند که تحت تأثیر عوامل فرهنگی، مذهبی و اجتماعی قرار گرفته است. در این مقاله ، به بررسی عمیق تغییرات و تحولات نقش زنان در جامعه ایرانی پرداخته شده است. این بررسی از دیدگاه‌های تاریخی، مذهبی و نظری آغاز می‌شود و سیر تحول نقش زنان در جامعه از دوران‌های مختلف تا به امروز مورد بررسی قرار می‌گیرد.

مبنای نظری این تحقیق بر پایه نظریات مختلفی از جمله کارکردگرایی، نظریات جنسیتی و فمینیستی استوار است که هر کدام به نوعی به تحلیل نقش زنان در جامعه پرداخته‌اند. این نظریات، با ارائه دیدگاه‌های مختلف، به روشن شدن علل و عوامل تأثیرگذار بر نقش زنان در خانواده و جامعه کمک می‌کنند. در این مقاله ، همچنین پیشینه تجربی پژوهش‌های داخلی و خارجی که در زمینه بررسی نقش زنان انجام شده است، مورد تحلیل قرار گرفته و تلاش شده تا با استفاده از این داده‌ها، تصویری جامع از وضعیت کنونی و چالش‌های پیش‌روی زنان در جامعه ارائه شود.

فهرست مطالب
2-1. مقدمه. 12
2-2. پیشینه تاریخی نقش زنان.. 12
2-2-1. قرآن و ضرورت حضور زن در جامعه. 12
2-2-1-1. بیعت زنان با پیامبر)ص) (حضور سیاسی( 12
2-2-1-2. مهاجرت زنان.. 13
2-2-1-3. كسب و تلاش اقتصادی )استقلال اقتصادی زنان( 13
2-2-2. سیر تحول نقش زنان در ایران.. 14
2-2-3. سیر تحول جایگاه زنان در امر اشتغال.. 16
2-3. پیشینه تجربی پژوهش…. 18
2-3-1. پیشینه داخلی.. 18
2-3-2. پیشینه خارجی.. 27
2-4. دیدگاه های نظری.. 34
2-4-1. رویکردهای نظری نقش…. 35
2-4-1-1. کارکردگرایان.. 35
2-4-1-1-1. تفکیک نقش ها 36
2-4-1-2. رویکرد کمیابی و انباشتگی نقش…. 40
2-4-1-3. ﻧﻈﺮیه ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﻘﺸﯽ ﻣﺮﺗﻮن.. 41
2-4-1-4. نظریه فشار نقش ویلیام گود. 47
2-4-1-4-1. فنون کاهش فشار نقش…. 48
2-4-1-4-2. خانواده به عنوان کانون بودجه نقش…. 49
2-4-1-5. دیدگاه عقلایی گاتک…. 50
2-5. نظریه های نقش جنسیتی.. 51
2-5-1. نگرش به نقش جنسیتی.. 51
2-5-2 نظریه فمینیسم رادیکال.. 53
2-5-3. نظریه های نابرابری جنسی (فمینیسم لیبرال) 54
2-5-4. نظریه احساس تبعیض جنسیتی بلومبرگ… 55
2-5-5. نظریه طرح واره جنسیتی.. 56
2-5-6. نظریه ضرورت کارکردی نقش‌های جنسیتی.. 57
2-5-7. نظریه طبقات جنسی.. 59
2-5-8. تداوم نقش های جنسی.. 60
2-5-9.  جامعه پذیری جنسیتی.. 61
2-5-10. نظریه نیازهای سرمایه داری.. 62
2-5-11. نظریه پدر سالاری.. 63
2-5-12. زنان و شبکه اجتماعی.. 64
2-6. بررسی نقش‌های مختلف زنان با استفاده از نظریات… 65
2-6-1. نقش خانه داری (كدبانوگری) 65
2-6-2. نقش مادری (فرزندداری) 66
2-6-3.  نقش تیمارداری.. 68
2-6-4. نقش همسری.. 68
2-6-5. نقش عروس در خانواده‌ خود و همسر. 69
2-6-6. نقش كارمندی.. 69
2-7. رویکردهای جامعه شناختی در مورد خانواده 70
2-7-1. پارسونز. 70
2-7-2. تحول در کارکرد خانواده؛ کونیگ…. 72
2-7-3. خانواده دموکراتیک؛ گیدنز. 73
2-7-4. تئوری تعارض…. 75
2-7-4-1. اسکانزونی.. 75
2-7-6. تئوری مبادله. 80
2-7-6-1. نظریه هومنز. 84
2-7-7. داغ اجتماعی.. 85
2-7-8. نظریه برچسب زنی(انگ زنی) 88
2-7-8-1. فرانک تاننبوم. 90
2-7-8-2. ادوین لمرت… 91
2-7-8-3. هاوارد بکر. 91
2-7-9. تئوری زیست جامعه شناختی.. 92
2-7-10. مدیریت تن.. 93
2-7-10-1. آنتونی گیدنز. 93
2-7-10-2. مدگرایی.. 94
2-7-11. تحول در هویت زنانه. 96
2-7-12. نقش دوگانه زن.. 96
2-7-13. دوگانگی شغلی زوجین.. 97
2-7-14. ناسازگاری فشار نقش‌های كار- خانواده گرین هاوس و بیوتل.. 98
2-8. رویکردهای جامعه شناختی درمورد نگرش…. 102
2-8-1. الگوی ساختی کارکردی پارسونز. 102
2-8-2. بی سازمانی اجتماعی.. 103
2-8-3. مکتب تفهمی.. 104
2-9. چارچوب نظری.. 105
2-10. فرضیات پژوهش…. 111
2-11. مدل نظری پژوهش…. 111
منابع